τρυπανισμός του κρανίου

Μέθοδος γνωστή από τους προϊστορικούς χρόνους στην οποία έχουν αποδοθεί διάφορες σημασίες: πράξη καννιβαλισμού, επέμβαση για θεραπευτικούς σκοπούς, θρησκευτική τελετή, μαγεία. Σήμερα εκτελείται από μικρές εθνικές ομάδες στην περιοχή της Ωκεανίας αλλά και σε πρόσφατη ακόμα εποχή ήταν διαδεδομένη στην περιοχή των κεντρικών Άνδεων, στις γύρω από τη Μεσόγειο περιοχές (μεταξύ των Βερβέρων και του Άτλαντα και μεταξύ των Σέρβων και Αλβανών βοσκών) και στον ανατολικό Καύκασο. Αυτό που φαίνεται απίστευτο είναι το γεγονός ότι η επέμβαση αυτή, τόσο δύσκολη και πολύπλοκη ακόμα και με τα μέσα της πιο εκσυγχρονισμένης χειρουργικής, έδινε θετικά αποτελέσματα και όταν γινόταν με εργαλεία από σχίζες πυριτόλιθου. Το γεγονός αυτό έχει αποδειχθεί από προϊστορικά κρανία που διατηρούνται σε μουσεία, στα οποία είναι φανερά τα ίχνη αποκατάστασης των χειλέων των οστών, σημάδι ότι ο ασθενής επέζησε μετά την επέμβαση. Τεχνικά ο τ. γίνεται με απόξεση του κρανίου με τομές οι οποίες επιτρέπουν την αφαίρεση ενός τετράγωνου κομματιού που πρόκειται να αφαιρεθεί με ειδικό τρύπανο. Ο τ.τ.κ. δεν πρέπει να συγχέεται με τις διάφορες πράξεις μερικής καταστροφής του κρανιακού θόλου που εκτελούσαν μετά τον θάνατο οι αρχαίοι Σλάβοι, οι οποίες είχαν ίσως σκοπό μαγικό.